Heb je last van heftige menstruaties, een opgeblazen gevoel, een verminderd libido en gevoelige borsten? Dan heb je misschien te maken met oestrogeendominantie. Bij oestrogeendominantie is het niveau van oestrogeen in verhouding tot andere hormonen in het lichaam te hoog. Veel vrouwen krijgen er vanaf ongeveer hun 40e in meer of mindere mate mee te maken. De hormonen oestrogeen en progesteron raken rond die leeftijd vaak uit balans. Dat komt omdat de productie van beide hormonen tussen je 35 en 60e levensjaar begint te dalen. Alleen daalt de productie van progesteron veel sneller. Het gevolg is dat oestrogeen de overhand krijgt.
In deze blog vertel ik je er graag wat meer over oestrogeendominantie en wat je kunt doen om klachten te verminderen.
Wat is oestrogeen?
Oestrogeen is eigenlijk een verzamelnaam voor verschillende soorten oestrogenen. De drie belangrijke soorten oestrogeen die in het menselijk lichaam voorkomen zijn: estradiol, estron en estriol. Estradiol wordt beschouwd als het belangrijkste en meest krachtige oestrogeen. Dit hormoon heeft veel belangrijke functies, zo draagt het bij aan:
- De ontwikkeling van vrouwelijke geslachtskenmerken
- Het reguleren van de menstruatiecyclus
- Versterken van de botten
- Een mooie, gezonde huid
- Versterken van het afweersysteem
- Goede hersenfuncties
- Beschermen tegen hart- en vaatziekten
Oestrogeen speelt dus een onmisbare rol in het lichaam. Maar het is hierbij belangrijk dat het hormoon in balans is met andere hormonen. Zowel een tekort als een overschot aan oestrogeen kan negatieve gevolgen hebben voor de gezondheid. In dat laatste geval spreken we dus van oestrogeendominantie.
Lees ook: 6x hormonen van de menstruatiecyclus
Hoe herken je oestrogeendominantie
De aanwezigheid van symptomen van oestrogeendominantie is afhankelijk van het individu en de ernst van de disbalans. Enkele veelvoorkomende symptomen en kenmerken die kunnen wijzen op oestrogeendominantie zijn:
- Onregelmatige menstruatiecyclus en/of heftige bloedingen
- Migraine
- Stemmingswisselingen en PMS (premenstrueel syndroom)
- Gewichtstoename, vooral rond de heupen, billen en dijen
- Verlaagd libido
- Vermoeidheid en gebrek aan energie
- Slecht slapen
- Vleesbomen in de baarmoeder
Naast de bovengenoemde kenmerken kun je met oestrogeendominantie ook last hebben van andere symptomen zoals acne, haaruitval, verhoogde bloeddruk, geheugenproblemen en gewrichtspijn. Om zeker te weten of je oestrogeendominantie hebt, kun je een zelftest doen. De oestrogeendominantie test geeft je inzicht in de oestrogeen en progesteron niveau en de verhouding tussen deze twee hormonen.
Oorzaken oestrogeendominantie
Bijna elke vrouw krijgt in haar leven wel een keer te maken met een hormonale disbalans en in sommige gevallen resulteert dit in oestrogeendominantie. Leeftijd is een belangrijke oorzaak, omdat naarmate je ouder wordt de productie van progesteron flink afneemt. Vroeg of laat raken oestrogeen en progesteron dan uit balans. Daarnaast zijn er ook andere factoren die oestrogeendominantie kunnen verergeren of veroorzaken, zoals:
- Overmatige blootstelling aan oestrogeenachtige stoffen in de omgeving, zoals xeno-oestrogenen in plastic verpakkingen en veel niet-natuurlijke cosmetica en verzorgingsproducten.
- Het gebruik van hormonale anticonceptie en hormoonvervangende therapieën.
- Een ongezond voedingspatroon, dat rijk is aan bewerkte voedingsmiddelen, suikers en slechte vetten.
- Overmatig stress. Dit zorgt voor een overproductie van cortisol wat een verstorende invloed heeft op andere hormonen.
- Verstoorde darmflora.
Stoppen met de pil en oestrogeendominantie
Niet alleen het gebruik van hormonale anticonceptie kan oestrogeendominantie veroorzaken, maar juist ook stoppen met de pil kan zorgen voor oestrogeendominantie. met oestrogeendominantie tot gevolg.
De pil bevat synthetische hormonen, waaronder oestrogeen en progesteron, die de menstruatiecyclus onderdrukken en ovulatie voorkomen. Als je stopt met het gebruik van de pil, kan het even duren voordat de natuurlijke hormonale balans zich herstelt en de natuurlijke menstruatiecyclus weer op gang komt. Tijdens deze periode kan er dus tijdelijk een hormonale disbalans ontstaan tussen oestrogeen en andere hormonen, wat kan leiden tot symptomen van oestrogeendominantie. Gelukkig gaat dit meestal vanzelf over en is het vooral belangrijk om je lichaam tijd te geven. Daarnaast kunnen onderstaande tips helpen om je hormoonbalans sneller te herstellen.
Zo kun je oestrogeendominantie verminderen
1. Eet zoveel mogelijk onbewerkte voedingsmiddelen
Kies het liefst voor biologische groenten, fruit, volle granen, eiwitten en gezonde vetten. Verminder daarnaast de consumptie van bewerkte voedingsmiddelen, suikers en slechte vetten, omdat deze een negatieve invloed kunnen hebben op de hormonale balans.
2. Vermijd blootstelling aan oestrogeenachtige stoffen
Vermijd daarom het gebruik van plastic bakjes en flessen voor voedsel en drinken. Kies voor glas of roestvrij staal. Gebruik daarnaast zoveel mogelijk natuurlijke schoonmaak- en verzorgingsproducten zonder schadelijke chemicaliën, zoals bijvoorbeeld van Flow Cosmetics of Weleda.
3. Bescherm je lever
Een gezonde lever speelt een belangrijke rol bij het filteren van overtollige hormonen uit het bloed en het beschermen tegen oestrogeendominantie. Roken, medicijngebruik, de anticonceptiepil en overmatig alcoholgebruik kunnen de lever belasten en de afbraak van hormonen verstoren, waaronder oestrogenen. Dit kan de kans op oestrogeendominantie vergroten. Zorg dus voor een lage alcoholinname, vermijd roken en gebruik eventueel mariadistel. Mariadistel is een kruid dat bekend staat om zijn beschermende werking op de lever. Het helpt de afbraak van hormonen te bevorderen. Met de actiecode stoppenmetpil ontvang je 10% korting op Vitakruid Mariadistel Complex.
4. Vermijd stress
Langdurige stress kan een negatieve invloed hebben op je hormoonbalans en zelfs ervoor zorgen dat je stopt met menstrueren. Als je menstruatie stopt, vindt er geen maandelijkse eisprong plaats, waardoor de productie van progesteron vrijwel tot nul daalt. Hierdoor krijgt oestrogeen de overhand in het lichaam. Om oestrogeendominantie te voorkomen, is het belangrijk om langdurige stress zoveel mogelijk te voorkomen. Regelmatige lichaamsbeweging, meditatie, diepe ademhalingsoefeningen en voldoende slaap kan hierbij helpen. Bij stressvolle situatie kun je eventueel kiezen voor rustgevende supplementen, zoals Ashwagandha. Lees ook: Ashwagandha: wat is het en wat zijn de voordelen? Met de actiecode stoppenmetpil ontvang je 10% korting op Ashwagandha KSM-66® & Bioperine van Vitakruid.
5. Ondersteun een gezonde darmflora
In je darmen bevinden zich specifieke bacteriën die een rol spelen bij het omzetten van afvoeren van oestrogeen uit het lichaam. Als je darmflora verstoord is en deze bacteriën niet goed functioneren, kan oestrogeen opnieuw worden opgenomen in het lichaam, wat kan leiden tot oestrogeendominantie. Om je darmflora te ondersteunen is het van belang om vezelrijk te eten en antibiotica zoveel mogelijk te vermijden. Daarnaast kan het goed zijn om probiotica te gebruiken om de darmgezondheid te verbeteren. Een goed probiotica is Vitakruid Symflora Basis. Ontvang 10% korting met actiecode stoppenmetpil.
6. Zorg voor de inname van DIM
DIM is een natuurlijke stof die het lichaam zelf aanmaakt door het omzetten van de stof Indole-3-Carbinol, ofwel I3C (de voorloperstof van DIM). I3C is een stof die voorkomt in kruisbloemige groenten zoals broccoli, bloemkool en boerenkool. DIM helpt het lichaam om overtollig oestrogeen af te breken en de omzetting naar schadelijke vormen te verminderen. Het kan ook bijdragen aan het behoud van een gezonde hormonale balans. DIM maak je dus zelf aan door in grote hoeveelheden broccoli, bloemkool en boerenkool te eten. Maar om echt te genieten van de voordelen, kun je beter een goed DIM supplement innemen, zoals Vitakruid DIM Complex. Ontvang 10% korting met actiecode stoppenmetpil.
Bronnen: De Hormoonfactor, Ralph Moorman, Vitakruid.nl