Hormonale disbalans na stoppen met de pil

De pil: een klein rond pilletje met een grote impact op je lichaam! En met name op je hormoonbalans. Door de synthetische hormonen die je via de pil dagelijks binnenkrijgt, wordt de aanmaak van je lichaamseigen geslachtshormonen (oestrogenen, progestagenen en testosteron) onderdrukt. Hierdoor vindt er geen eisprong meer plaats en je baarmoederslijmvlies verandert. Het innestelen van een eventuele bevruchte eicel is dan ook niet meer mogelijk.

Als je stopt met de pil heeft je lichaam tijd nodig om te herstellen. Veel vrouwen krijgen in deze herstelperiode te maken met vervelende bijwerkingen die veroorzaakt worden door een hormonale disbalans.

Lees ook: Nadelen van het stoppen met de pil.

In deze blog lees je wat er gebeurt in je lichaam als je stopt met de pil en hoe je klachten door een hormonale disbalans kunt verminderen.

Goed om te weten: Als je na het lezen van deze blog besluit om supplementen te gebruiken, zorg er dan voor dat deze van hoogwaardige kwaliteit zijn. Dit houdt in dat de samenstelling van het supplement resulteert in een optimale biologische beschikbaarheid. Ik adviseer supplementen van Vitakruid en Ovabalance. Op supplementen van vitakruid.nl ontvang je 10% korting met de kortingscode stoppenmetpil.

Ontpillen

Als je stopt met de pil start er een proces in je lichaam wat in de volksmond ook wel ‘ontpillen’ wordt genoemd. Het duurt ongeveer een maand voordat de synthetische hormonen je lijf hebben verlaten. Je lichaam gaat ondertussen aan de slag om zich te herstellen naar zijn natuurlijke staat. Al die tijd heeft het slikken van de pil gezorgd voor een stabiele hormoonhuishouding, maar dan wel in synthetische vorm. De productie van je eigen vrouwelijke hormonen en testosteron is tijdelijk stilgelegd. Tijdens het ontpillen komt de productie van deze hormonen weer langzaam op gang.

Symptomen hormonale disbalans

In het begin van het herstelproces is de hormoonproductie flink ontregeld. Hierdoor kunnen klachten ontstaan die meestal binnen 4-6 maanden na het stoppen met de pil tot uiting komen. In het boek van Dr. Jolene Brighten “Beyond the Pill” (aanrader!) wordt dit beschreven als het Post-Birth Control Syndrome.

Symptomen van een hormonale disbalans na het stoppen met de pil zijn:

• Acne, rosacea
• Uitblijvende of onregelmatige menstruaties (gemiddeld 3-6 maanden)
• Depressie, angstgevoelens en wisselende stemmingen
• Haaruitval
• Hoofdpijn/migraine
• Zware, pijnlijke menstruaties
• Spijsverteringsproblemen zoals een opgeblazen gevoel, gasvorming of diarree
• Ontregelde bloedsuikerspiegel

Synthetische hormonen die je binnenkrijgt via de pil beïnvloeden zowel je oestrogeen, progesteron, testosteron, insuline, schildklier en cortisol. Deze hormonen werken allemaal samen. Om de hormoonbalans te herstellen, is dus een aanpak vereist die een gunstig effect heeft op alle hormonen.

Lees ook: Stress en je hormoonbalans, hoe zit dat?

Verhoogd testosteron

Veel vrouwen krijgen te maken met een verhoogd testosteronniveau in het bloed na het stoppen met de pil. Dit komt omdat als je stopt met de pil het niveau van synthetische vrouwelijke hormonen (oestrogeen en progesteron) direct daalt en bij een pil met anti-androgene werking, zoals de Diane-pil, vallen ook direct de anti-androgene effecten weg. Het gevolg is dat androgenen (testosteron) de overhand krijgen.

Wat gebeurt er als testosteron de overhand krijgt?

Als testosteron de overhand krijgt, kunnen er klachten ontstaan. Dit gebeurt niet bij iedereen, want niet alle vrouwen hebben dezelfde mate van gevoeligheid voor testosteron. Als je behoort tot de groep vrouwen die wel sterk reageert op testosteron (met name het vrije testosteron DHT), dan kun je te maken krijgen met de volgende klachten:

• Verhoogde talgproductie/vette huid
• Acne
• Haaruitval
• Onregelmatige menstruatie

PCOS

Bovenstaande klachten kunnen overigens ook een teken zijn dat je leidt aan PCOS (Polycysteus Ovarium Syndroom): Een hormonale afwijking waarbij vochtblaasjes op de eierstokken ontstaan. Ook hierbij is sprake van een verhoogde testosteronaanmaak. PCOS komt voor bij vijf tot tien procent van alle vrouwen. In sommige families komt PCOS vaker voor. Ook overgewicht speelt een rol.

Het slikken van de pil maskeert de symptomen van PCOS, dus daarom ontdekken veel vrouwen pas dat ze PCOS hebben als ze stoppen met de pil. Helaas lijken de klachten erg veel op klachten die kunnen ontstaan door het ‘ontpillen’ en daarom kan het in die periode moeilijk zijn om te diagnosticeren. Als je het vermoeden hebt dat je PCOS hebt, is het verstandig om een afspraak te maken bij de huisarts.

Voordelen testosteron

Testosteron levert bij vrouwen niet alleen nadelen, maar juist ook veel voordelen. Zo ervaren vrouwen die stoppen met de pil een verhoogd libido. Lees bijvoorbeeld eens het verhaal van Bregje Hofstede (decorrespondent.nl). Daarnaast verbetert testosteron de vetverbranding en remt het de vorming van cellulitis. Testosteron zorgt er bovendien ook voor dat je beter met stress kunt omgaan.

Te weinig testosteron kan psychische klachten geven, zoals somberheid en depressie. Sommige vrouwen krijgen door pilgebruik last van sombere gevoelens. Dit komt omdat de productie van testosteron door de pil onderdrukt wordt. Als je stopt met de pil kan het daarom zomaar zijn dat je je beter gaat voelen.

Boekentip: Je brein aan de pil, Sarah Hill.

Oestrogeendominantie

Bij een verstoorde hormoonhuishouding kan ook sprake zijn van oestrogeendominantie. Dit kan ontstaan door een veel te hoge oestrogeenproductie, door een progesterontekort of beide. Oestrogeendominantie komt erg veel voor. Dit komt omdat we steeds meer worden blootgesteld aan chemicaliën in ons voedsel en in onze omgeving die de werking van het oestrogeenhormoon nabootsen. Ook Chronische stress wordt gerelateerd aan oestrogeendominantie. Chronische stress zorgt voor een teveel aan het hormoon cortisol in het lichaam, wat voor een toename van oestrogeen zorgt.

Veel vrouwen die stoppen met de pil, krijgen te maken met klachten die erg veel lijken op klachten die kunnen ontstaan door oestrogeendominantie. Het lijkt er daarom op dat na het stoppen met de pil, oestrogenen vaak de overhand krijgen. En tekort aan progesteron is waarschijnlijk de oorzaak. Dit komt omdat als je stopt met de pil het even kan duren voor dat je je eerste ovulatie hebt. Zonder eisprong is er geen stijging van het progesteron.

Symptomen van oestrogeendominantie zijn:

• Gevoelige of pijnlijke borsten
• PMS
• Migraine en hoofdpijn
• Onregelmatige menstruaties
• Hevige menstruaties
• Vleesbomen (myomen)
• Opgeblazen gevoel
• Verlaagd libido
• Slapeloosheid
• Cysten in de eierstokken
• Endometriose en afwijkingen in de uitstrijkjes
• Vetopslag op heupen, billen en dijen

Hoe herstel je van de pil?

Het kan zijn dat je erg schrikt van de klachten (acne, haaruitval, vette huid) die ontstaan na het stoppen met de pil. Hierdoor kun je in de verleiding komen de pil weer te gaan slikken. Probeer toch door te zetten!

Door de pil weer te gaan slikken, kom je inderdaad meestal snel weer van alle bovengenoemde klachten af, maar je maskeert hiermee enkel de symptomen. Probeer je daarom te richten op de oorzaak van de klachten: de hormonale disbalans in je lichaam. De juiste voeding, supplementen en leefstijl kunnen deze hormonale disbalans grotendeels herstellen.

Hierbij wat tips:

1. Verbeter je darmflora

Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat de pil de darmflora kan verstoren waardoor een overgroei aan schadelijke bacteriën en gisten kan ontstaan. Dit kan zelfs resulteren in intestinale hyperpermeabiliteit, beter bekend als ‘lekkende darm’. Daarnaast is ook aangetoond dat er mogelijk een verhoogd risico is op inflammatoire darmziekten door gebruik van de pil.

Gezonde darmen zijn essentieel om overtollige hormonen, zoals oestrogeen te verwijderen. Een ongezonde darmflora draagt dus bij aan oestrogeendominantie. De eerste stap naar een gezonde hormoonbalans na het stoppen met de pil is daarom het verbeteren/herstellen van je darmflora. Om dit te bereiken let je op het volgende:

• Eet voldoende vezels, zoals (veel!) groente, fruit, peulvruchten en haver.
• Eet/drink regelmatig gefermenteerde producten, zoals kefir, kombucha, zuurkool, tempeh. Of maak gebruik van een goed probioticum met verschillende stammen. Het liefst in combinatie met prebiotica, zoals Vitakruid Symflora basis (kortingscode: stoppenmetpil).
• Vermijd suikers en alcohol.
• Drink voldoende water gedurende de dag.
• Eet regelmatig verse kruiden, zoals knoflook, tijm, oregano, kurkuma en rozemarijn. Deze remmen de groei van schadelijke bacteriën.

2. Ontgift je lever

Je lever speelt een belangrijke rol in je hormoonhuishouding. Hij ontdoet je lichaam namelijk van allerlei gif- en afvalstoffen, waaronder een overschot aan hormonen. Als de lever overbelast is en daardoor minder goed werkt, kan deze afbraak verstoord raken waardoor er oestrogeendominantie kan ontstaan.

Uit onderzoek blijkt dat het gebruik van de pil een behoorlijke invloed heeft op het functioneren van de lever. Als je stopt met de pil, kan je lever dus wel wat extra aandacht gebruiken.

• Eet groente die je lever ondersteunen, zoals bieten, wortelen, broccoli, bloemkool, spruitjes en boerenkool
• Gebruik kruiden of supplementen die je lever ondersteunen, zoals mariadistel, kurkuma, chlorella, artisjok, gember en komijn. Kies altijd supplementen van goede kwaliteit, met de hoogst mogelijke werkzaamheid, dosering en biologische beschikbaarheid. Ik adviseer de producten van Vitakruid (10% kortingscode: stoppenmetpil) waar hier rekening mee wordt gehouden.
• Vermijd alcohol, caffeine en nicotine.
• Drink voldoende water en kruidenthee

3. Volg een hormoonbalansdieet

Je hebt vast weleens van hem gehoord: Ralph Moorman; de schrijver van het Hormoonbalansdieet. Als je stopt met de pil kan het helpen om zijn dieet een tijdje te volgen. Ik ben zelf van mening dat je dit dieet niet heel strikt hoeft te volgen, maar als je grotendeels zijn adviezen volgt, zal dit zeker bijdragen aan het verbeteren van je hormoonbalans. Denk hierbij aan het volgende:

• Eet en drink zo min mogelijk zuivel en soja
• Verminder de inname van gluten
• Vermijd suikers en snelle koolhydraten, zoals ijs, snoep, koek, witte rijst, pasta, suiker etc
• Eet zoveel mogelijk vers, puur en onbewerkt voedsel
• Eet regelmatig gezonde vetten, zoals olijfolie, noten, olijven, avocado, roomboter, kokosolie, eieren en omega-3 vetzuren.
• Eet voldoende (dierlijke) eiwitten, zoals rundvlees, kip, kalkoen, vis, eieren, peulvruchten, granen, soja en eiwitpoeder.
• Vermijd varkensvlees

4. Verminder stress

Chronische stress is een absolute no-no als je je hormonen wilt herstellen. Besteed dus extra veel tijd aan ‘zen’ worden als je stopt met de pil.

• Ga regelmatig naar buiten om te wandelen
• Blijf in beweging, maar sport niet te lang of te vaak. Yoga is een goede sport om stress te verminderen.
• Volg een mindfulness cursus. Deze is een aanrader!
• Gebruik bij stressvolle situaties eventueel rustgevende supplementen, zoals Ashwagandha. Lees ook mijn blog: Ashwagandha: wat is het en wat zijn de voordelen?

5. Vermijd hormoonverstorende stoffen

Dagelijks worden we blootgesteld aan allerlei hormoonverstorende stoffen die zich in de leefomgeving bevinden. Dit betreft allerlei toxische stoffen, zoals xeno-oestrogenen (o.a. BPA in plastic), pesticiden, sulfaten, conseveringsmiddelen en ftalaten (weekmakers). Van deze producten is aangetoond dat ze hormoonbalans verstoren en de oestrogeen en/of testosteron niveaus verhogen.

Helaas kun je niet helemaal voorkomen dat je aan hormoonverstorende stoffen wordt blootgesteld, maar je kunt de blootstelling wel verlagen.

• Gebruik 100% natuurlijke verzorgingsproducten en cosmetica zonder sulfaten, parabenen en SLS, bijvoorbeeld van Flow Cosmetics of Weleda.
• Gebruik natuurlijke schoonmaakmiddelen, bijvoorbeeld van Frosch. Of koop het boek “Oma weet raad”, waarin je talloze recepten vindt voor het natuurlijk schoonmaken van je huis.
• Vermijd opwarmen van voeding in plastic.
• Kies voor voedingsmiddelen uit een glazen pot in plaats van uit blik.
• Eet lokale en biologische producten en schil fruit dat niet biologisch is.

6. Gebruik aanvullende supplementen

Er zijn veel supplementen die kunnen helpen om de hormoonbalans sneller te herstellen. Gebruik deze het liefst op advies of in overleg met je huisarts of een deskundige.

Supplementen die vaak worden ingezet bij een hormonale disbalans en klachten zijn:

• DIM, voor het afbreken van oestrogeen
• D-Chiro-Inositol, voor het stabiliseren van de bloedsuikerspiegel
• Maca, voor het herstellen van de hormoonbalans
• Monnikspeper (Vitex Agnus Castus), voor het herstellen van de hormoonbalans. Via vitakruid.nl 10% korting met code stoppenmetpil.
• Saw Palmetto, bij haaruitval en acne door gevoeligheid voor DHT (vrij testosteron)
• Mariadistel, voor het verwerken van oestrogeen door de lever. Via vitakruid.nl 10% korting met code stoppenmetpil.

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat bij vrouwen die aan de pil zitten vaak bepaalde vitamine- en mineralentekorten ontstaan. Wie de pil slikt, doet er dus verstandig aan extra vitaminen en mineralen te nemen. Ook als je dit nog niet deed en je gaat stoppen met de pil, kunnen supplementen helpen om tekorten aan te vullen. Het gaat om de volgende tekorten:

• Foliumzuur: sowieso een must als je zwanger wilt worden!
• Vitamine B6 en B12
• Magnesium
• Zink

Een goede multivitamine voor vrouwen kan je helpen deze tekorten weer aan te vullen. Ik raad zelf de Multi Dag & Nacht vrouw van Vitakruid aan. Deze supplementen bevatten een uitgekiende formule van hoogwaardige vitaminen, mineralen, plantenextracten voor vrouwen. Zo bevatten de supplementen veiligste vorm van Vitamine B6 (P-5-P) en het vierde generatie foliumzuur Quatrefolic^®. Dit foliumzuur heeft een superieure biologische beschikbaarheid ten opzichte van synthetische vormen van foliumzuur.

Wat zijn jouw ervaringen sinds je gestopt bent met de pil?